BŁȦJN

Hasło po polsku
pozostać, zostać, pozostawać, zostawać, trwać
Hasło po wilamowsku
BŁȦJN
Wyjaśnienie/definicja, odmiany, przykłady

 

BŁȦJN v. (imp. sg. BŁȦJ, pl. BŁȦJT; part. perf. GYBŁEJN + zȧjn)

praesens

sg.

pl.

1. p.

BŁȦJ

BŁȦJN

2. p.

BŁȦJST

BŁȦJT

3. p.

BŁȦJT

BŁȦJN

 

praeteritum

sg.

pl.

1. p.

BŁȦ

BŁYN

2. p.

BŁȦST

BŁYT

3. p.

BŁȦ

BŁYN

 

1. (po)zostać, (po)zostawać, trwać: Har krigt ȧn strah ȧn diöh dos ȧ śłag ys hac, ȧn’ȧ błȧ łejgja, wu’ȧ śtind. ‘Przestraszył się i przez to dostał zawału i upadł i leżał, gdzie stał.’; Błȧj dö śtejn, yhy wa bałd nö djyr cyrykkuma. ‘Zostań tu, zaraz po ciebie wrócę.’

2. (rzad.) czasownik posiłkowy, używany do tworzenia strony biernej: Dy hyt błȧjt gyboüyt zȧjt drȧj mönda. ‘Dom jest budowany od trzech miesięcy.’; Yhy wȧ ny, wi’s ej gymaht gybłejn, s’śoüt oder interesantyś oüs. ‘Nie wiem, jak to zostało zrobione, ale wygląda interesująco.’ – więcej nt. tworzenia strony biernej zob. → ZȦJN.

Czasownik BŁȦJN często łączony jest z czasownikami oznaczającymi stan: błȧjn łejgja ‘zostać leżeć’, błȧjn zyca ‘zostać siedzieć’, błȧjn śtejn ‘zostać stać’, błȧjn hengja ‘zostać wisieć’. Konstrukcji tej używa się, żeby podkreślić ciągłość procesu, o którym mowa: Har füł ym ȧn’ȧ błȧ ömahtik ufum njen łejgja, bocȧr wȧjł zy’ȧ ny funda. ‘Przewrócił się i pozostał nieprzytomny (leżąc) na podłodze, aż go znaleziono.’; Ȧ kund yr śül ny oüszyca, ȧ łjyt zih ny, to yta mü’ȧ ȧ jür błȧjn zyca. ‘On nie mógł wysiedzieć w szkole, nie uczył się, to teraz musi powtarzać rok (dosł. musi rok zostać siedzieć).’; Zec dih źe nejder, błȧjźe zyca ȧn ny gej njynt ny! ‘Usadź się, zostań tu (dosł. zostań siedzieć) i nigdzie nie chodź!’

Audio, do odsłuchu wymowy