FȦLD s. n. (pl. FȦLDYN)
1. pole (posiadana ziemia uprawna): Der Jüza höt cwencik miöergja fȧld, har ej ȧ gruser wjyt. ‘Józef ma dwadzieścia morgów pola, jest dużym gospodarzem.’; Yhy ho jok cwe kliny gywendyn: ȧs «ym Tȧjh», ȧn ufs ander ziöewer «Klinkja» – dos ej ny fejł fȧld, oder zoüwer kon yh dos zuwizu ny oata, to fermit yh dos. ‘Mam tylko dwa małe stajania (kawałki pola): jedno «w Stawie», a na drugie mówimy «Klinki» – to niewiele pola, ale sama tak czy siak nie mogę tego obrobić, więc je wynajmuję.’ Wifuł fȧld hösty? – Co wos wyłsty’s wysa? Yhy wył mih ny rima. ‘Ile masz pola? – Po co chcesz to wiedzieć? Nie chcę się chwalić.’
2. pole (jako powierzchnia uprawna): Hoüt ryś s’mügjys fü’ȧ ufs fȧld ȧn’ȧ ej nö ny cyrykgykuma. ‘Dziś wcześnie rano pojechał na pole i jeszcze nie wrócił.’; Wen yh wiöe klin, gingwer inda myta ełdyn ufs fȧld cy hyłfa. ‘Gdy byłam mała, zawsze chodziliśmy z rodzicami do pola pomagać.’; Wüwer ym fȧld ok ȧ hołwy śtund, ȧn’s füng śun o cy rȧnn! ‘Byliśmy w polu dopiero pół godziny, a już zaczęło padać!’
3. tło: Yn rehera wersyja fu wymysiöejer łoda möłta zy gan griny wȧjnbjer ufum gała fȧld. ‘Na droższych wersjach skrzyń wilamowskich często malowano zielone winogrona na żółtym tle.’
4. obszar, zakres (zainteresowań, badań, wiedzy itp.): Oüz füśjer at yh ufum fȧld fur kistiöeryśa śpröhłjyr. ‘Jako badacz pracuję w obszarze językoznawstwa historycznego.’
5. pole (wyodrębniona w jakiś sposób powierzchnia): Cöw den tüm ufs fȧld A3. ‘Przesuń swoją wieżę na pole A3.’
Konkretną działkę ziemi uprawnej (kawałek pola) nazywa się w Wilamowicach stajaniem, a po wilamowsku → GYWEND. Większą jednostką jest → JEW ‘rola’, która odnosi się zapewne do dawnego łanu leśnego (ok 48 morgów / 25 ha), używanego do dzielenia ziemi w Wilamowicach na działki. Nie ma już dziś osób posiadających całej roli, ale określenia tego wciąż się używa: głównie dlatego że wiele z nich to nazwy terenowe (np. s’Fickja Jew ‘Fickowa rola’). Ich granice wyznaczały kiedyś długie miedze (→ RȦJA), które również często miały swoje nazwy (np. der Biöetuł-rȧja ‘Botłowa miedza’). Dawna rola podzielona jest miedzyckami – miedzami podłużnymi – (rȧla, patrz → RȦJA) i obrotnikami / óbrotnikami / ówrotnikami – miedzami poprzecznymi – (→ OWAND) na stajania. Obrotniki i miedzycki wyznaczają stajania.