KENA (ZIH)

Hasło po polsku
znać, znać się, poznawać, poznać, przeżywać, przeżyć
Hasło po wilamowsku
KENA (ZIH)
Wyjaśnienie/definicja, odmiany, przykłady

KENA (ZIH) v. (imp. sg. KEN, pl. KENT; part. perf. GYKANT + hon)

praesens

sg.

pl.

1. p.

KEN

KENA

2. p.

KENST

KENT

3. p.

KENT

KENA

praeteritum

sg.

pl.

1. p.

KANT

KANTA

2. p.

KANTST

KANT

3. p.

KANT

KANTA

1. znać (się): Yh ken dy gygend, yh kon’üh łȧta. ‘Znam okolicę, mogę was oprowadzić.’; Ejs kant’ȧ güt ȧn wöst, wo’s kund fönum derhiöera. ‘Ona znała go dobrze i wiedziała, czego można się po nim spodziewać.’; kenst mih füt! ‘Przecież mnie znasz!’; S’śȧn, do zy zih güt kanta. ‘Wydawało się, że dobrze się znali.’

2. pozna(wa)ć: Derzȧnk hot’ȧ mih fylȧjht gykant, oder’ȧ mȧlt zih ny. ‘Wówczas może mnie poznał, ale się nie odzywał.’

3. (z ZIH i MYT lub UF + dat.) znać się: Yhy ken mih myt / uf dam ny, fre łiwer s’Tera. ‘Nie znam się na tym, spytaj lepiej Teresy’

4. (po)znać, przeży(wa)ć: Har kent kȧ grusys gyłyk ny, owi myt zer familyj cy zȧjn. ‘Nie zna większego szczęścia niż przebywanie ze swoją rodziną.’

Por. też: derkena ‘(roz)pozna(wa)ć; uznać’: Fu dam, wos fłȧk ȧ wymysiöejer bow trüg, kund’ȧ derkena, wosfer hȧltag dos wiöe. ‘Po tym, w jakim stroju była Wilamowianka, można było rozpoznać, jakie było święto’

Audio, do odsłuchu wymowy