ZAN

Hasło po polsku
widzieć, zobaczyć, patrzeć, popatrzeć, popatrzeć się
Hasło po wilamowsku
ZAN
Wyjaśnienie/definicja, odmiany, przykłady

ZAN v. (imp. sg. ZEJH / ZA, pl. ZAT; part. perf. GYZAN + hon)

praesens

sg.

pl.

1. p.

ZA

ZAN

2. p.

ZIST

ZAT

3. p.

ZIT

ZAN

praeteritum

sg.

pl.

1. p.

ZOH

ZOHA / ZÖHA

2. p.

ZOHST

ZOHT / ZÖHT

3. p.

ZOH

ZOHA / ZÖHA

1. widzieć (źle, dobrze itp.): Yh za śun uf dy oüga ny. ‘Straciłem / Straciłam już wzrok.’; Wen zy klin wiöe, zoh zy güt, ȧ yta mü zy triöen oügagłyzyn. ‘Gdy była mała, widziała dobrze, a teraz musi nosić okulary.’

2. zobaczyć (kogoś, coś): Yhy zoh’ȧ gestyn ufum rynk rymgejn. ‘Widziałem / Widziałam wczoraj, jak chodził po rynku.’; Diöhȧ mikroskop konsty zan, wos dy zyst ny wjest kyna zan myta ȧgja oüga. ‘Za pomocą mikroskopu można zobaczyć to, czego byś nie zobaczył / zobaczyła na własne oczy.’; Höt imyd mȧj pülarys gyzan? ‘Czy ktoś widział mój portfel?’

3.widzieć (kogoś; spotkać): Güter nömytag, śejn dih cy zan. ‘Dzień dobry, dobrze cię widzieć.’; Wjyr hon yns śun zu łang ny gyzan, fiöewer jynt ufa rydyn. ‘Tak długo już się nie widzieliśmy / nie widziałyśmy, pojedźmy gdzieś na rowerze.’

4. (po)patrzeć (się) (w jakąś stronę): Zejh jok, wosfer ȧ grus gywylk kymt fu hyndum gybjyg! ‘Popatrz tylko, jaka wielka chmura idzie zza góry!’; Har łog ȧn zoh ufȧ hymuł. ‘Leżał i patrzył w niebo.’

5. widzieć, zobaczyć (mieć pogląd na coś / kogoś): Yhy za’ȧ ny uf dar śteł. ‘Nie widzę go na tej posadzie / stanowisku.’; Har zoh ȧjn mer ȧn kynftikja gyłiöeta. ‘Zobaczył we mnie przyszłego naukowca.’; Yhy za dy zah andyśt wi dü. ‘Widzę tę sprawę inaczej niż ty.’

6. widzieć (zrozumieć, dostrzegać, uświadamiać sobie): Zisty, yh hot rȧht. ‘Widzisz, miałem / miałam rację.’; S’gejt ny mytum zih gywynłik cy derkuza, wysty zan. ‘Nie da się z nim tak po prostu dogadać, zobaczysz.’; Op zy wyt mün kuma, wawer zan. ‘Zobaczymy, czy ona jutro przyjdzie’

Audio, do odsłuchu wymowy