ZECA (ZIH)

Hasło po polsku
usiąść, siadać, siąść, przykładać, aplikować, sadzić, zasadzić, postawić, posadzić, położyć, osadzić się, osiąść
Hasło po wilamowsku
ZECA (ZIH)
Wyjaśnienie/definicja, odmiany, przykłady

ZECA (ZIH) v. (imp. sg. ZEC, pl. ZECT; part. perf. GYZOCT + hon)

praesens

sg.

pl.

1. p.

ZEC

ZECA

2. p.

ZECT

ZECT

3. p.

ZECT

ZECA

praeteritum

sg.

pl.

1. p.

ZOCT

ZOCTA

2. p.

ZOCT

ZOCT

3. p.

ZOCT

ZOCTA

1. (z ZIH) usiąść, siadać, siąść: Ny zec dih ufȧ ömysahefa, do dih dy ömysa ny byzȧhja. ‘Nie siadaj na mrowisku, żeby mrówki nie spryskały cię kwasem.’ (HM 1930);

2. przykładać, aplikować (o procedurach medycznych): Dy ołda łoüt łisa’n ida fjywyt s’błüt łön oba ȧgln zeca. ‘Starsi ludzie dawali sobie upuścić krwi lub przyłożyć pijawki.’ (HM 1930)

3. (za)sadzić (roślinę): Mün ho’h kȧ cȧjt ny, bo wer wan apułn zeca. ‘Jutro nie mam czasu, bo będziemy sadzić ziemniaki.’

4. postawić, posadzić, położyć: Zec di tełyn hyhjer, ȧzu do dy kyndyn zy ny kyna derłanga. ‘Połóż talerze wyżej, żeby dzieci ich nie dosięgły.’

5. (z ZIH) osadzić się, osiąść: Der śtoüb zect zih y dy śpałda. ‘Kurz osiada w szparach.’ Bym gywynłikja kȧfy djef’ȧ hiöera, wȧł dy fusa zih wan zeca, ȧn dy myłih błȧjt ufer heja. ‘Ze zwykłą (parzoną) kawą jest tak, że trzeba czekać, aż fusy osiądą, a mleko zostanie na górze.’

Por. też: bapkja zeca ‘stawiać babki ze słomy (chochoły)’: «Bowaśteła» hisa dy ołda Wymysiöejer oü «bapkja zeca». Stawianie babek (ze słomy) nazywano dawniej po wilamowsku również «bapkja zeca».

Zob. też: → ȦJZECA, → CÜZECA, → CYZECA, → EJWERZECA, → FŁEĆJA, → FŁOĆJA, → HEJNZECA ZIH, → NEJDERZECA, → NOÜSZECA, → OÜSZECA, OZECARUNDERZECA, → UFZECA, → UNDERZECA, → WȦGZECA, → YMZECAZYCA

Audio, do odsłuchu wymowy