ŁÖN

Hasło po polsku
zostawić, zostawiać, dawać, dać, zlecić, zamówić, pozwolić, umożliwić, umożliwiać, przepuścić, przepuszczać, zrezygnować, zrezygnować, rzucić, rzucać rzucić
Hasło po wilamowsku
ŁÖN
Wyjaśnienie/definicja, odmiany, przykłady

ŁÖN v. (imp. sg. ŁÖ, pl. ŁÖT; part. perf. GYŁÖN + hon)

praesens

sg.

pl.

1. p.

ŁÖ

ŁÖN

2. p.

ŁYST

ŁÖT

3. p.

ŁYT

ŁÖN

praeteritum

sg.

pl.

1. p.

ŁIS

ŁISA

2. p.

ŁIST

ŁIST

3. p.

ŁIS

ŁISA

1. zostawi(a)ć: Łö mih ym rü. ‘Zostaw mnie w spokoju.’; Wen dos ej ny dȧjs, to łö dos łejgja, wu dy dos höst gyfunda. ‘Jeśli to nie jest twoje, to zostaw to tam, gdzie to znalazłeś / znalazłaś.’; Łö’s ȧn mah łiwer yhta andyśtys. ‘Zostaw to i zrób lepiej co innego.’

2. da(wa)ć, zlecić, zamówić: Łö dos ryhta. ‘Daj to do naprawy.’; Hoüt wułd yh mer łön nyn ȧ noj rykla, oder dy śnȧjderȧj wiöe cü. ‘Dziś chciałem / chciałam zamówić nową sukienkę / marynarkę, ale pracownia krawiecka była zamknięta.’

3. pozwolić, umożliwi(a)ć, da(wa)ć (np. spokojnie pracować): Łö’ȧ dos enda, ny ferhynder’um! ‘Daj mu to skończyć, nie przeszkadzaj mu!’

4. przepuścić, przepuszczać: Łö’ȧ (ȧdiöh). ‘Przepuść go (niech przejdzie).’; Yhy kon dy śtüdanta ny łön uny prifnan cy śrȧjwa. ‘Nie mogę przepuścić studentów bez napisania egzaminu.’

5. zostawi(a)ć, (z)rezygnować, rzucić, rzucać (np. postanowienie): Har wułd gyzund asa, oder nö drȧj tag łis’ȧ’s. ‘Chciał się zdrowo odżywiać, ale po trzech dniach zrezygnował z tego.’

Por. też: łön zih ‘da(wa)ć się (np. naprawić)’: Dos łyt zih maha. ‘To da się zrobić.’; S’łis zih śun ny rȧnikja. ‘Nie dało się już tego wyczyścić.’

Audio, do odsłuchu wymowy