MYT

MYT paep. (dat.)

1. (razem) z kimś / czymś: Gejsty myt mjyr (myt), cy błȧjsty zyca? ‘Idziesz ze mną czy zostajesz?’; Yh wje weła ȧ döpułśtuw myt ekstra beta uf cwej tag rezerwjyn. Ju, myt mügjaasa. ‘Chciałbym zarezerwować pokój dwuosobowy z osobnymi łóżkami na dwa dni. Tak, ze śniadaniem.; Gat mer dan tort myt trüskawkja, byt śejn. ‘Proszę podać mi ten tort z truskawkami.’

2. za pomocą, przy pomocy czegoś: Wi bysty uf Wymysoü gyfiöen? – Mytum oütabüs. ‘Jak dojechałeś do Wilamowic? – Autobusem.’; Yhy dry dy śroüła mytum śroüłacijer roüs. ‘Wykręcam śrubki śrubokrętem.’; Myt ȧm wüt kon’ȧ ȧ ȧndyn derśłön. ‘Jednym słowem można zabić.’; Myt dam wułd’ȧ fylȧjht ziöen, do wer zuła diöt ny gejn. ‘Chciał przez to zapewne powiedzieć, że nie powinniśmy tam iść.’

3. z kimś / czymś (wskazuje na cel wykonania czynności): Wos mahsty diöt zu łang myt dam arpuł? Wjyr müsa nö hefa ȧjfȧn! ‘Co robisz tam tak długo z tym ziemniakiem? Musimy jeszcze wiele obrać!’; Ny mah łiwer śun nist myt dam, wjyr müsa śun gejn! ‘Lepiej już nic z tym nie rób, musimy już iść!’

4. z (wiatrem, nurtem itp.): Dy krȧncła zȧjn mytum fłus wȧggyśwuma. ‘Wianki odpłynęły z rzeką.’ Cyderjyśt go’s ȧ grus krawal, oder myter cȧjt höt zih dos ołys gyśtyłt. ‘Najpierw była wielka awantura, ale z czasem się to wszystko uspokoiło.’; Oły cydeła fum tejś zȧjn mytum wynd y dy wełt gyfłöga. ‘Wszystkie papierki ze stołu poleciały w świat z wiatrem.’

5. w(e) (wzory): Mjyr gyfełt dos rykla myta śȧkla. ‘Podoba mi się ta sukienka w kropki.’

MYT funkcjonuje też jako przedrostek rozdzielny (myt-), nadający czasownikom różne znaczenia. Przede wszystkim przedrostek myt- oznacza ‘razem, z kimś / czymś’: mytkyna ‘móc / umieć / poradzić wspólnie z kimś coś zrobić’: No bowa, jyr wjet ju mytkyna, ny łet’üh źe hejn! ‘No kobiety / panie, mogłybyście pójść z nami, nie chowajcie się!’; mytława ‘żyć, mieszkać razem’: Yhy ławt cwencik jür myter myt. ‘Mieszkałem z nią dwadzieścia lat.’; mytzyngja ‘śpiewać razem z kimś / z innymi’, mytśpryngja ‘(wy)skakać z kimś / z innymi’. Warto zauważyć, że z czasownikami o przedrostku myt- często używany jest przyimek MYT: Zyng myt yns myt! ‘Śpiewaj z nami!’; Har ging yn puś ȧn zy gingja mytum myt. ‘Poszedł do lasu, a oni poszli / one poszły (razem) z nim.’

Zob. też: → MYTKUMA, → MYTGEJN